Kỹ năng giải quyết vấn đề (Problem solving skills) là một
trong những kỹ năng rất cần thiết trong học tập và làm việc bởi cuộc sống là một
chuỗi những vấn đề đòi hỏi chúng ta phải giải quyết mà không vấn đề nào giống vấn
đề nào và cũng không có một công thức chung nào để giải quyết mọi vấn đề. Điều
quan trọng là chúng ta phải tự trang bị cho mình những hành trang cần thiết để
khi vấn đề nảy sinh thì chúng ta có thể vận dụng những kỹ năng sẵn có để giải
quyết vấn đề đó một cách hiệu quả nhất.
 |
| Kỹ năng giải quyết vấn đề là một kỹ năng học tập và làm việc không thể thiếu |
Trong công việc hằng ngày, khi có một vấn đề nào đó xảy ra,
chắc hẳn bạn thường phân vân không biết giải quyết theo hướng nào. Cũng có khi
bạn thấy mệt mỏi và bị stress vì cứ phải gặp những vấn đề lặp đi lặp lại, từ những
vụ việc đơn giản đến phức tạp. Nếu bạn đã và đang trong hoàn cảnh vừa nêu, thì
đã đến lúc bạn phải nhìn lại mình và hãy trang bị cho mình kỹ năng giải quyết vấn
đề cần thiết. Chuyên đề KỸ NĂNG GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ - PROBLEM SOLVING SKILLS sẽ
giúp bạn giải được bài toán đó bằng việc cung cấp những thông tin hữu ích nhất
để bạn có thể trau dồi thêm khả năng giải quyết vấn đề của mình. Thông thường để
giải quyết một vấn đề, về cơ bản có các bước sau:
1. Nhìn nhận và phân tích:
Trước khi bạn cố tìm hướng giải quyết vấn đề, bạn nên xem
xét kỹ đó có thật sự là vấn đề đúng nghĩa hay không, bằng cách tự hỏi: chuyện
gì sẽ xảy ra nếu...?; hoặc: giả sử như việc này không thực hiện được thì...? Bạn
không nên lãng phí thời gian và sức lực vào giải quyết nếu nó có khả năng tự biến
mất hoặc không quan trọng.
2. Xác định chủ sở hữu của vấn đề:
Không phải tất cả các vấn đề có ảnh hưởng đến bạn đều do
chính bạn giải quyết. Nếu bạn không có quyền hạn hay năng lực để giải quyết nó,
cách tốt nhất là chuyển vấn đề đó sang cho người nào có thể giải quyết. Có một
câu nói nửa đùa nửa thật nhưng cũng đáng để bạn lưu ý: “Nhiệt tình cộng với thiếu
hiểu biết đôi khi thành phá hoại”.
3. Hiểu vấn đề:
Chưa hiểu rõ nguồn gốc của vấn đề sẽ dễ dẫn đến cách giải
quyết sai lệch, hoặc vấn đề cứ lặp đi lặp lại. Nếu nói theo ngôn ngữ của y
khoa, việc “bắt không đúng bệnh” thì chỉ trị triệu chứng, chứ không trị được bệnh,
đôi khi “tiền mất, tật mang”. Bạn nên dành thời gian để lấy những thông tin cần
thiết liên quan vấn đề cần giải quyết, theo gợi ý sau: Mô tả ngắn gọn vấn đề;
nó đã gây ra ảnh hưởng gì?; Vấn đề xảy ra ở đâu?; Lần đầu tiên nó được phát hiện
ra là khi nào?; Có gì đặc biệt hay khác biệt trong vấn đề này không?
Ở đây ta cần tìm hiểu vấn đề bằng cách đặt ra những câu hỏi.
- Tính chất của vấn đề (khẩn cấp, quan trọng)?
- Yêu cầu chỉ thị của cấp trên là gì?
- Nguồn lực để giải quyết vấn đề?
- Vấn đề này có thuộc quyền giải quyết của mình hay không?
- Bản chất của vấn đề là gì?
- Những đòi hỏi của vấn đề?
- Mức độ khó - dễ của vấn đề?
 |
| Chọn giải pháp giải quyết vấn đề |
4. Chọn giải pháp:
Sau khi đã tìm hiểu được cội rễ của vấn đề, nhà quản lý sẽ
đưa ra được rất nhiều giải pháp để lựa chọn. Yếu tố sáng tạo sẽ giúp nhà quản
lý tìm được giải pháp đôi khi hơn cả mong đợi. Cần lưu ý là một giải pháp tối
ưu phải đáp ứng được ba yếu tố: có tác dụng khắc phục giải quyết vấn đề dài
lâu, có tính khả thi, và có tính hiệu quả.
5. Thực thi giải pháp:
Khi bạn tin rằng mình đã hiểu được vấn đề và biết cách giải
quyết nó, bạn có thể bắt tay vào hành động. Để đảm bảo các giải pháp được thực
thi hiệu quả, nhà quản lý cần phải xác định ai là người có liên quan, ai là người
chịu trách nhiệm chính trong việc thực thi giải pháp, thời gian để thực hiện là
bao lâu, những nguồn lực sẵn có khác.v.v...
6. Đánh giá:
Sau khi đã đưa vào thực hiện một giải pháp, bạn cần kiểm tra
xem cách giải quyết đó có tốt không và có đưa tới những ảnh hưởng không mong đợi
nào không. Những bài học rút ra được ở khâu đánh giá này sẽ giúp bạn giảm được
rất nhiều “calori chất xám” và nguồn lực ở những vấn đề khác lần sau.
Có thể bạn sẽ cảm thấy hơi rườm rà nếu làm theo các bước
trên. Vạn sự khởi đầu nan. Lần đầu tiên áp dụng một kỹ năng mới bao giờ cũng
đòi hỏi sự kiên nhẫn và quyết tâm của bạn. Nếu bạn thường xuyên rèn luyện, thì
dần dần kỹ năng giải quyết vấn đề sẽ trở thành phản xạ vô điều kiện.
Sau khi đã đưa vào thực hiện một giải pháp, bạn cần kiểm tra
xem cách giải quyết đó có tốt không và có đưa tới những ảnh hưởng không mong đợi
nào không. Những bài học rút ra được ở khâu đánh giá này sẽ giúp bạn giảm được
rất nhiều “calori chất xám” và nguồn lực ở những vấn đề khác lần sau.
Các bước trên đây được xây dựng trên một nguyên tắc mà người
ta tạm gọi là KOALA.
K: Thông tin (Knowledge)
O: Mục tiêu (Objectives)
A: Phương án ( Alternatives):
L: Đánh giá và lựa chọn (Look ahead)
A: Hành động (Action)
>> Nguồn: Kenhtuyensinh.vn
0 nhận xét:
Đăng nhận xét